“Geschiedenis van (de) Vijfheerenlanden. Een beschrijving van het bestuur van de heerlijkheden en de belangrijkste gebeurtenissen gedurende ruim 500 jaar”

door Teun Bikker (met bijdragen van de historische verenigingen in de Vijfheerenlanden). Uitgever Teunisboek, 2020. ISBN 978-90-90330-05-1.

De auteur, Teun Bikker, stuurde de volgende beschrijving van boek.
In 2019 ging de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden, een fusie van de daarvoor bestaande gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik, van start. Daarmee kreeg de naam Vijfheerenlanden een nieuwe betekenis. Want die naam is al eeuwen verbonden aan het gebied tussen de Lek, de Zouwe, de Linge en de Diefdijk. Bovendien is die naam ook nauw verwant aan de waterbeheersing in dit gebied, als hoogheemraadschap en waterschap.

Voor 2019 vielen Ameide en Tienhoven buiten de Vijfheerenlanden; ze maakten immers onderdeel uit van de Alblasserwaard. Nu behoren ze wel tot de gemeente Vijfheerenlanden en is het een goed idee om kennis te nemen van de geschiedenis van de Vijfheerenlanden. De afgelopen jaren heb ik mij daarin verdiept en die kennis wil ik graag met u delen.
Begin 2020 is mijn boek De Heerlijkheden in de Vijfheerenlanden (1284-1795) verschenen. Daarin wordt ingegaan op de geschiedenis van de Vijfheerenlanden in genoemde periode.

Bovendien worden alle onderstaande heerlijkheden kort beschreven met de belangrijkste historische gebeurtenissen.

Is het bestuur van de gemeente Vijfheerenlanden op democratische leest geschoeid, eeuwen geleden was dat heel anders geregeld. Voor 1795 was het gebied Vijfheerenlanden opgedeeld in heerlijkheden, waarin de heren het voor het zeggen hadden. Soms waren dat vijf heren (vandaar de naam Vijfheerenlanden) maar dat varieerde in de loop der tijden. In elk geval waren er meer heerlijkheden: anno 1795 werden er circa 20 genoteerd.

Een speciaal hoofdstuk is gewijd aan het bestuur van de heerlijkheden, waarin naast de heer (of graaf) ook schout, schepenen en heemraden een belangrijke rol speelden. Het bestuur vertoonde binnen de heerlijkheden in de Vijfheerenlanden wel overeenkomsten maar er waren ook verschillen.

Het boek werd uitgebracht in samenwerking met (leden van) de lokale historische verenigingen; voor Ameide en Tienhoven heeft Bram Provoost een bijdrage geleverd. De inhoud is grotendeels gebaseerd op bestaande publicaties binnen en buiten deze verenigingen.

De beschreven heerlijkheden zijn:
Ameide; Tienhoven (bij Ameide); Lexmond en Achthoven; Vianen; Hagestein, Everdingen en Zijderveld; Tienhoven (bij Everdingen); Meerkerk; Lakerveld; Autena; Bolgarijen; Heicop en Boeicop; Schoonrewoerd; Leerbroek, Reierskoop en Middelkoop; Leerdam; Nieuwland; Rietveld; Kedichem; Oosterwijk.

Enkele opmerkingen over het boek:
De burgemeester van Vijfheerenlanden, Sjors Fröhlich, noemde het ”een prachtig boek”.
Wethouder Van Middelkoop gaf als commentaar: ”Ik heb het boek inmiddels met veel belangstelling en interesse gelezen. Boeiende geschiedenis die je – als je goed oplet – nog steeds kunt herkennen in onze omgeving. Ik heb uw boek van harte aanbevolen bij de overige leden van het college van B&W en de directie van onze gemeente”.

Het boek bestaat uit 110 pagina’s met tekst en een groot aantal afbeeldingen; het is in full colour gedrukt en gebonden in een harde band. Voor verdere informatie zie www.5herenlanden.nl . Het kan worden besteld door een bericht te sturen naar ondergetekende:
Teun Bikker,  e-mail: teunbikker@hetnet.nl
De prijs bedraagt € 20 en in geval van verzending per post komt er € 5 bij. Betaling liefst per bank. Na betaling kan boek ook in Ameide worden afgehaald bij Bram Provoost in Ameide. Graag van te voren bellen om een afspraak te maken 06 22393710.
Verder is het boek ook verkrijgbaar bij boekhandel Ritmeester in Meerkerk.