Het Nieuwsblad 2018-4 omvat 52 bladzijden. Dit herfstnummer is volledig gewijd aan de voormalige gemeenten Ameide en Tienhoven. Op 1 januari 1986 werden Ameide en Tienhoven woonplaatsen in de nieuw gevormde gemeente Zederik. Op 1 januari 2019 gaat de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden van start, samengesteld uit de huidige gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik.
Lid worden
Alle leden van de vereniging ontvangen dit Nieuwsblad. Wil je dit Nieuwsblad graag ontvangen, schrijf je dan in als lid van de Historische Vereniging via dit aanmeldformulier. Je ontvangt dan voortaan de Nieuwsbladen die één keer per kwartaal uitkomen.
Bestellen
Je kunt deze editie van het Nieuwsblad bestellen voor een bedrag van € 4,50. Eventuele verzendkosten worden in rekening gebracht.
Het Nieuwsblad 2018-4 kun je hier downloaden
In de hierna volgende inhoudsopgave en voorwoord van de hoofdredacteur lees je zoal wat dit Nieuwsblad heeft te bieden.
- Van de hoofdredacteur
- Verenigingsnieuws
- Tentoonstelling ‘Lek en Linie’ te Vianen De Nieuwe Hollandse Waterlinie langs de Lek
- Tien eeuwen Gorinchem
- Hoog bezoek aan het Stadhuis van Ameide
- Reactie van een lezer
- ‘Waterliniedag for kids’ in Ameide, 31 oktober 2018
- Symposium Stichting Oude Hollandse Waterlinie
- De Christelijke Reciteer-vereeniging ‘De Vriendschap’ te Ameide
- Meisjeskoor beginjaren vijftig
- De Wapensteen op het Stadhuis van Ameide Kloppen de kleuren?
- Gezondheidszorg in Ameide. Deel 1: Gezondheidszorg in vroeger tijden
- Gezondheidszorg in Ameide. Deel 2: Chirurgijns en Vroedvrouwen (ca. 1535-1825)
- Gezondheidszorg in Ameide. Deel 3: 100 jaar Geneesheren en Artsen (1826-1925)
Om je een indruk te geven wat er aan interessante artikelen in dit Nieuwsblad staan, volgt hierna het voorwoord van de hoofdredacteur:
Beste leden en meelezers van het Nieuwsblad.
Voor u ligt het winternummer van het Nieuwsblad van de HVAT, We beginnen met een aantal zaken die de vereniging betreffen. Zowel de vicevoorzitter als de penningmeester richten zich rechtstreeks tot u. Daarna wordt u op de hoogte gebracht van een aantal activiteiten waarbij de HVAT betrokken is geweest variërend van het raadspel op de jaarlijkse paardenmarkt tot een ‘Waterliniedag for kids’. Bij dit laatste evenement werden een 100-tal basisschool leerlingen uit Ameide, Leerbroek en Lexmond in Ameide ontvangen om meer te weten te komen over de Oude Hollandse Waterlinie en het Rampjaar 1672. Ook is er een kort verslag van de lezing op 8 november en de aankondiging van een nieuwe lezing op 21 februari 2019.
Gert Groenendijk was aanwezig bij de presentatie van het boek “Tien eeuwen Gorinchem, de geschiedenis van een Hollandse stad”. Voor ons blad schreef hij een recensie en zocht uit wat er in te lezen valt met betrekking tot de geschiedenis van Ameide. Als reactie op het vorige nummer stuurde Henk van der Vliet twee fraaie foto’s van de intocht van burgemeester Van Eeten in 1900. Geprikkeld door een foto op de facebook-pagina van de HVAT heb ik uitgezocht welk bijzonder gezelschap op een foto stond, die bij de Chr. school was genomen. Enig zoekwerk bracht me op het spoor van de Chr. Reciteervereniging ‘De Vriendschap’ die o.a. de uitvoeringen van de Chr. muziekvereniging Crescendo opluisterde.
De hoofdmoot van dit nummer bestaat uit een drietal artikelen, die verschillende van de vroegere gezondheidszorg in Ameide en Tienhoven belichten. Het eerste artikel beschrijft in grote lijnen de geschiedenis van de lokale gezondheidszorg in het algemeen. Het tweede artikel geeft een overzicht van de tijd dat chirurgijns en vroedvrouwen belangrijk waren. In het derde artikel wordt aandacht besteed aan de hoger opgeleide geneesheren en artsen, die vanaf 1826 hun intrede doen in de zorg van de zieken in Ameide en Tienhoven. Tussen 1826 en 1925 zijn er zes werkzaam geweest. Vanaf 1865 is de artsenpraktijk gevestigd in Voorstraat 4.
In het volgende nummer van dit Nieuwsblad in maart 2019 zullen nog twee artikelen deze serie afronden. Het vierde artikel beschrijft de vele epidemieën van besmettelijke ziekten waar de dokters mee te maken kregen tussen 1870 en 1900. Het vijfde artikel gaat nader in op de grootste medische ramp die zich 100 jaar geleden afspeelde. Kort voor het einde van de Eerste Wereldoorlog, op 11 november 1918, brak een wereldwijde griepepidemie uit. Deze Spaanse Griep eiste in 1918 en 1919 meer dodelijke slachtoffers dan vier jaar oorlog tussen 1914 en 1918, die bekend staat als een van de bloedigste oorlogen ooit. Ook in Ameide zijn in de winter 1918/19 tientallen mensen direct of indirect overleden aan de griep.
Een artikel dat velen zal verrassen gaat over de kleuren van de wapensteen op de voorgevel van het fraaie historische Stadhuis van Ameide. Een wandelaar met kennis van de heraldiek of wapenkunde maakte aan de HVAT bekend dat er iets niet klopte met het familiewapen Van Solms-Braunfels. Zowel de kleuren als de vlakverdeling waren in strijd met de regels van de heraldiek. Hij voegde een suggestie toe hoe het wel zou kunnen/moeten zijn. Dit zorgde voor een onderzoek mijnerzijds en de conclusie dat ‘de wandelaar’ gelijk had. Een kleurrijk artikel is het resultaat van mijn zoektocht. De huidige kleuren op de voorgevel van het Stadhuis kloppen dus niet. Tijd om te pleiten om dit te gaan herstellen. Volgend jaar ‘viert’ het Stadhuis uit 1644 zijn 375ste verjaardag en bestaat de HVAT 30 jaar. Dat samen lijkt me een mooie aanleiding om de wapensteen in 2019 van de juiste kleuren te voorzien. Een ledenactie kan hier mogelijk stimulerend werken op het nieuwe gemeentebestuur van de nieuwe gemeente Vijheerenlanden. Het Stadhuis van Ameide is toch de mooiste parel van de nieuwe gemeente.
Tenslotte mijn vaste oproep. Mocht u zich geïnspireerd voelen om ook een keer iets bij te dragen aan het Nieuwsblad, stuur dan uw bijdrage naar: bram.provoost@kpnplanet.nl Zoals ieder kwartaal wens ik u allen weer veel leesplezier.
Met vriendelijke groeten,
Bram Provoost
