De 4-mei herdenking 2019

Op zaterdag 4 mei 2019 heeft bij het Monument aan de Broekseweg de jaarlijkse herdenking plaats gevonden van de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesmissies nadien.

Hier ter plaatse is de nadruk gelegd op de slachtoffers die verbonden zijn met Ameide en Tienhoven. Op een plaquette staan de namen van tien slachtoffers, die ten tijde van hun overlijden waren ingeschreven als inwoners van Ameide of Tienhoven. Vorig jaar is daar een tweede plaquette bijgeplaatst met de namen van acht slachtoffers die in Ameide of Tienhoven geboren zijn maar daar op 10 mei 1940 niet meer woonden. De namen van deze achttien slachtoffers zijn tijdens het ‘dodenappel’ op 4 mei worden voorgelezen, kort voor de twee minuten stilte om 20.00 uur.

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft ‘Geef de vrijheid door’ gekozen als boodschap die als een rode draad door de activiteiten van het comité loopt. Ieder jaar is er een thema dat inspireert om te herdenken. Als jaarthema voor 2019 is gekozen voor ‘In vrijheid kiezen’. Met dit thema wordt aangesloten bij de viering van honderd jaar algemeen kiesrecht. November 2018 hebben we in Ameide en Tienhoven mogen kiezen voor de leden van de gemeenteraad van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden. Op 20 maart 2019 waren er verkiezingen voor de leden van Provinciale Staten en van de besturen van Waterschappen en op 23 mei 2019 volgen er nog verkiezingen voor de Nederlandse leden van het Europese Parlement. Vier verkiezingen in volle vrijheid in een periode van een half jaar.

Het Nationaal Comité staat stil bij de waarde van een vrije en democratische rechtsstaat. Deze rechtstaat werd buitenwerking gesteld in de jaren 1940-1945, maar wij dragen nu weer met z’n allen de verantwoordelijkheid om de rechtsstaat én de vrijheden die we daarbinnen genieten te waarborgen. Vanuit de vrijheid van nu kijken
we terug op de onvrijheid van toen. We benadrukken de verantwoordelijkheden die onze vrijheid met zich meebrengt, want juist onze huidige vrijheid om te kunnen en mogen kiezen schept een verantwoordelijkheid deze vrijheid te beschermen en te koesteren.

Het thema ‘In vrijheid kiezen’ beperkt zich niet tot kiesrecht alleen. Iedere dag weer kunnen we in Nederland, uiteraard binnen de regels van de wet, doen en laten wat we willen. We leven in een vrij land, mogen over van alles en iedereen een mening hebben en bepalen zelf wat goed voor ons is. Onze keuzes staan echter niet los van de wereld waarin we leven. De vrijheden van de een kunnen de onvrijheden van de ander betekenen. Door het stellen van vragen dwingt het jaarthema ons hier kritisch over na te denken. Nemen we verantwoordelijkheid voor onze keuzes? Zijn er, behalve juridische, niet ook morele of ethische grenzen aan de keuzevrijheid die we hebben? Zijn we in staat verder te kijken dan onze eigen vrijheden? En verplaatsen we ons nog voldoende in de ander?

Verkiezingen van bestuursorganen zijn in Nederland de gewoonste zaak van de wereld geworden. In veel andere landen is dat helaas niet het geval. Daar worden verkiezingen gemanipuleerd en soms lijken uitslagen al van te voren vast te staan. Kiezen in vrijheid is soms ver weg en blijft in die landen actuele vraag.

Het 4 mei-comité van de HVAT heeft alle inwoners van Ameide en Tienhoven opgeroepen, om op zaterdag 4 mei 2019 ’s avonds aanwezig te zijn bij de herdenking. Deze begon rond 19.00 uur bij het Stadhuis op de Dam van Ameide, waar men verzamelde voor een stille tocht naar het Monument aan de Broekseweg. Daar begon de herdenking om 19.30 uur. Voorafgaand aan en tijdens de bijeenkomst heeft de AFK koraalmuziek ten gehore gebracht. Leerlingen van ‘De Kandelaar’ en de ‘Hendrik van Brederodeschool’ hebben een gedicht voordragen. Namens de gemeente Vijfheerenlanden heeft wethouder Huib Zevenhuizen het woord gevoerd. Spreker over het thema ‘ln vrijheid kiezen’ was Maria de Jong-Middelkoop, fractievoorzitter van het CDA in de gemeenteraad van Vijfheerenlanden. Na de twee minuten stilte om 20.00 uur en de twee coupletten van het Wilhelmus volgde de gebruikelijke kranslegging en het defilé bij het monument.

Ondanks het koude weer en een regenbuitje was de belangstelling voor de stille tocht en de herdenking bij het monument overweldigend.

Foto’s van de herdenking

Een foto impressie van de jaarlijkse Dodenherdenking in 2019 vind je op deze webpagina.

Carola Holleman, leerlinge van de openbare basisschool Hendrik van Brederode, leest het gedicht “In deze tijd van vrede” voor.

“In deze tijd van vrede
In mijn leven,
Is het lastig te bevatten,
Dat 75 jaar geleden,
Op de plek waar ik nu zit,
Mensen stierven voor mijn vrede,
Mensen stierven voor mijn vrijheid,
En wat raar om te bedenken,
Dat op dit moment op deze aarde,
Er nog steeds mensen sterven,
Voor de vrede en de vrijheid,
Voor een meisje net als ik,
Zodat zij later net als ik,
Over 75 jaar,
Mag klagen over school en huiswerk,
in plaats van bang te zijn, Voor bommen en de dood.”

Gerlinde Borsje en Anna Hak, leerlingen van de christelijke basisschool De Kandelaar, lezen het gedicht “Het liefst willen wij alles vergeten” voor.

“Het liefst willen wij alles vergeten,
Deze oude doos op zolder laten staan.
Dit litteken bedekken met kleding,
Maar je kan het niet laten gaan.
Leegte, stilte, maar toch luid.
Veel woorden maar niet te omschrijven.
Voor sommigen voor altijd in hun geheugen geschreven.
Anderen zijn alleen op verhalen gestuit.
Gebeurtenissen van jaren geleden,
Ze blijven altijd in ons bestaan.
Pijn en verdriet waar wij alleen over praten,
Er wordt verteld over alle mensen die voor ons hebben gestreden.
Wij staan hier stil bij deze zware tijd,
Twee minuten stilte voor het hele vaderland.
Denken aan mensen die onschuldig waren,
Denken aan mensen die gesneuveld zijn in de strijd.

Wij denken hierbij aan alle slachtoffers van de 2e wereldoorlog.”