De 4-mei herdenking 2022

In het Nieuwsblad 2022-2 van de Historische Vereniging is het verslag van Dick Roodhorst gepubliceerd over de 4 mei herdenking 2022. Hierna wordt de tekst van dit verslag weergegeven:

Ingetogen samen zijn, die woorden passen het best bij de herdenkingsplechtigheid op 4 mei jl. bij het monument in het centrum van Ameide. Door de coronamaatregelen kon de herdenking in 2020 en 2021 slechts in sobere vorm plaatsvinden. Na drie jaar kon deze plechtigheid weer op de gebruikelijke wijze worden gehouden en de belangstelling hiervoor was groot. Daar komt ook het huidige oorlogsgeweld in Oekraïne bij, vrede en vrijheid worden ook daardoor voelbaar breed gewaardeerd in Nederland.

Terwijl de kerkklokken luidden eerst de stille tocht, begeleid door twee tamboers, vanaf het Stadhuis op de Dam en de Voorstraat, waar stil werd gestaan bij de stolperstenen (ook wel struikelstenen genoemd), die herinneren aan de vermoorde joodse familie Meijer, via de Fransestraat, de J.W. van Puttestraat, waar werd gestopt om de slachtoffers die begraven liggen in de oorlogsgraven op de oude begraafplaats te herdenken en vervolgens via de Paramasiebaan naar de Broekseweg.

Aangekomen op de Broekseweg een welkomstwoord door Maks van Middelkoop met onder meer aandacht voor het landelijke thema van de 4 mei herdenking “Vrijheid in Verbondenheid”. “In het voorjaar van 2020 was de hoopvolle verwachting dat de coronacrisis ons nader tot elkaar zou brengen, maar dat blijkt bijna twee jaar later maar gedeeltelijk waar. De pandemie heeft ook juist maatschappelijke problemen en tegenstellingen aan de oppervlakte gebracht, en getoond dat onze vrijheden soms haaks op elkaar lijken te staan… persoonlijke zeggenschap en het collectieve belang lijken niet altijd verenigbaar. De komende tijd kunnen we elkaar hopelijk weer meer ontmoeten. Het jaarthema van 2022 is dan ook Vrijheid in Verbondenheid”.

Door Jolie Kool, een leerling van de openbare basisschool “De Vlindertuin” werd het gedicht “Er sterven mensen voor de vrede” voorgedragen…

Er sterven mensen voor de vrede:

In deze tijd van vrede in mijn leven
Is het lastig bevatten
Dat 77 jaar geleden
Op de plek waar ik nu woon
Mensen stierven voor mijn vrede
Mensen stierven voor mijn vrijheid
En wat raar om te bedenken
Dat op dit moment op deze aarde
Er nog steeds mensen sterven
Voor de vrede en de vrijheid
Voor een meisje net als ik
Zodat zij later… net als ik
Over 77 jaar
Mag klagen over school en huiswerk
In plaats van bang te zijn
Voor bommen en de dood

Onder begeleiding van koraalmuziek door het Ameide’s Fanfare Korps (AFK) volgden toespraken door eerst wethouder Huib Zevenhuizen die verder in ging op het landelijke thema Vrijheid en Verbondenheid met daarbij ook aandacht voor de huidige situatie in Oekraïne en daarna oud-burgemeester Kees Bakker die als thema “Oorlog en Vrede” had gekozen en hierbij ook oorlogsherinneringen uit zijn jeugd ophaalde. Hierop aansluitend lazen Nelissa Verwolf en Iris Streefkerk van de christelijke basisschool “De Kandelaar” het gedicht “Herdenken” voor…

Herdenken:

De Tweede Wereldoorlog
Zoveel doden in die vijf jaar
Het leed dat toen geleden is
Tranen die nog steeds stromen
Nu… 77 jaar later
Eren we nog altijd de gevallenen
Elke 4 mei herdenken wij het leed dat is geschied
Zelf hebben wij het niet meegemaakt
Maar zullen 4 mei altijd herdenken
Zij vochten voor vrijheid en vrede
En dat zullen wij altijd eren

Nadat de schoolkinderen een kring rond het monument hadden gevormd volgde het zgn. “Dodenappèl”, waar Maks van Middelkoop, ter nagedachtenis, de inwoners van Ameide en Tienhoven die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog met name noemde. 1)

Voorafgegaan door een taptoe-signaal volgden twee minuten stilte…

Na dit indrukwekkende stiltemoment plaatsten kinderen rozen in vazen en werden er, onder begeleiding van het AFK, twee coupletten van het Wilhelmus gezongen. Daarna werden kransen gelegd door het Gemeentebestuur, de Oranjevereniging, de gezamenlijke Kerken, Schoolkinderen (een bloemstuk), Ondernemersvereniging Actio, Open Vensters en de Historische Vereniging Ameide en Tienhoven. De herdenking eindigde met een defilé langs het herdenkingsmonument.

Een waardige bijeenkomst, waaraan, ook in deze tijd, gezien de grote belangstelling, nog steeds behoefte bestaat. Hopelijk is het ook volgend jaar weer mogelijk een gezamenlijke bijeenkomst te organiseren.

Aan het eind van de plechtigheid vlogen drie historische vliegtuigen over Ameide.

1) Eén van de lokale oorlogsslachtoffers is Johannes Hendrik Mattheus van Bonzel. Jo van Bonzel werd geboren in Tienhoven en groeide op in Ameide. In het voorjaarsnummer van het Nieuwsblad heeft Bram Provoost een uitgebreid artikel over hem geschreven.

Foto’s van de herdenking

Een foto impressie van de jaarlijkse Dodenherdenking in 2022 vind je op deze webpagina.

Stille tocht, begeleid door twee tamboers, vanaf het Stadhuis op de Dam naar het monument aan de Broekseweg.

Voorlezen van gedichten en kranslegging bij het monument, ter nagedachtenis van inwoners van Ameide en Tienhoven die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Kranslegging door de gemeente Vijfheerenlanden.

Kranslegging door Actio.