Nieuwsblad 2021-1

Het Nieuwsblad 2021-1 omvat 52 bladzijden. De onderwerpen in dit nummer zijn zeer gevarieerd. Zoals de April-Meistaking 1943 in Ameide, cholera in Ameide 1866, 85-jaar Waterleiding en de sociaal-economische ontwikkeling van Ameide en Tienhoven.

Afbeelding voorblad. Dichtgevroren rivier in 1954 bij pontveer Tienhoven.
Op de foto, vlnr.: Wilma Boom, Joop van den Berg en Henk van Leer.
De winter van 1955–1956 was in Europa de winter met veruit de koudste maand van de 20e eeuw. De gemiddelde temperatuur in februari was in Nederland −6,7 °C, wat 10 graden kouder is dan het normale temperatuurgemiddelde voor deze maand. Gedurende vrijwel de hele maand februari bleef het overal zowel, overdag als ‘s nachts vriezen, vaak streng.

Lid worden

Alle leden van de vereniging ontvangen dit Nieuwsblad. Wil je dit Nieuwsblad graag ontvangen, schrijf je dan in als lid van de Historische Vereniging via dit aanmeldformulier. Je ontvangt dan voortaan de Nieuwsbladen die één keer per kwartaal uitkomen.

Bestellen

Je kunt deze editie van het Nieuwsblad bestellen voor een bedrag van € 5,00. Eventuele verzendkosten worden in rekening gebracht.

In de hierna volgende inhoudsopgave lees je wat dit Nieuwsblad heeft te bieden.

• Van de hoofdredacteur
• Verenigingsnieuws
• Van de voorzitter
• Uitnodiging Algemene Ledenvergadering
• De 4 mei herdenking 2021
• Reacties van lezers
• Boekbespreking “Verhalen van veteranen uit Vijfheerenlanden”
• De April-Meistaking in Ameide
• De Aziatische braakloop. Cholera in Ameide in 1866
• 85-jaar Waterleiding in Ameide en Tienhoven
• Prognoses omtrent de sociaal-economische ontwikkeling van Ameide en Tienhoven anno 1964
• Sneeuwfoto’s in de Oorlogswinter van 1942

Om je een indruk te geven wat er aan interessante artikelen in dit Nieuwsblad staan, volgt hierna het voorwoord van de hoofdredacteur:

Beste leden en meelezers van het Nieuwsblad,

Het jaar 2021 is al weer enkele maanden oud en nu ontvangt u het eerste nummer van de 32ste jaargang van het Nieuwsblad van de HVAT. Inmiddels hebben we ruim een jaar te maken met ingrijpende maatregelen om de verspreiding van het Corona-virus in te dammen. Hierdoor is het niet mogelijk om als redactie bij elkaar te komen. Desondanks is het weer gelukt om een compleet Nieuwsblad te produceren. Ik hoop dat ook dit nummer u weer de nodige wetenswaardigheden over de rijke historie van Ameide en Tienhoven zal brengen.

Interim voorzitter, Jory Verwolf, opent met het Verenigingsnieuws. Daarnaast wordt u uitgenodigd tot het bijwonen van de ledenvergadering op donderdag 22 april en de 4-mei-herdenking 2021. Het blijft onzeker of beide evenementen op de “normale manier” door kunnen gaan. Via de media wordt u hierover nader geïnformeerd.

Ook deze keer mochten we weer enkele reacties van lezers ontvangen. De redactie van het Nieuwsblad is altijd benieuwd naar de reactie van onze lezers met aanvullingen en of verbeteringen op de gepubliceerde artikelen. Wij staan er open voor, dus laat het ons weten.

Het is een langjarige traditie om in het maartnummer van het Nieuwsblad aandacht te schenken aan gebeurtenissen tijdens of rond de Tweede Wereldoorlog en de oorlogssituaties en vredesmissies daarna. Zo ook deze keer. Met steun van de Gemeente Vijfheerenlanden verscheen een bijzonder boek: “Verhalen van veteranen uit Vijfheerenlanden over oorlog, vrede en verwerking”. Gert Groenendijk geeft een korte beschrijven en laat twee ex-Termeise veteranen aan het woord.

Jan Jorritsma uit Diever deed onderzoek naar een mogelijke rol van zijn vader, Hotze Jorritsma, bij het neerslaan van de April-Meistaking in 1943 in Ameide. In dit nummer geeft hij een uitgebreid verslag van de gebeurtenissen rond deze staking en de latere gevolgen.

Sam Janse kreeg tijdens zijn onderzoek naar de 19de eeuwse Ameidenaar Willem Verheij ook de nodige interesse in de activiteiten van dominee Van Beuningen. Hij schreef een artikel over zijn rol bij de uitbraak van een choleraepidemie in 1866, die ook hard toesloeg onder de bevolking van Ameide en Tienhoven.
De regelmatig terugkerende epidemieën waren voor een deel het gevolg van slechte hygiënische omstandigheden, in het bijzonder van de slechte kwaliteit van het drinkwater. Ondanks die kennis duurde het lang om op het platteland van de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden een goede drinkwaterleiding te realiseren. Er waren volop plannen, maar het duurde ruim 25 jaar voor deze gemeentelijke samenwerking met de nodige problemen tot stand kwam. In 1936 kwam ook in Ameide en Tienhoven goed drinkwater uit de kraan.

Hans van den Heuvel is nog steeds actief met zijn ‘oude dozen’ en het schrijven over de zaken die hij daarin aantrof. Dit keer schrijft hij over de “Prognoses omtrent de sociaal economische ontwikkelingen van Ameide en Tienhoven”. Dit is het tweede deel van het in 1964 verschenen rapport “Verleden en heden van de gemeenten Ameide en Tienhoven in een sociologisch perspectief ”. Aan het einde van het artikel plaats hij een aantal kanttekeningen bij het rapport.

In het nummer van december 2020 is geschreven over de winter van januari 1940. Omdat we de laatste jaren verstoken zijn gebleven van ‘echte winters’ staan er in dit nummer sneeuwfoto’s uit de winter van het oorlogsjaar 1942. Unieke beelden uit een van de strengste winters uit de vorige eeuw!

Al met al levert dit weer een zeer gevarieerd Nieuwsblad op. Ik wens u allen weer veel leesplezier en ben benieuwd naar uw reacties.

Met vriendelijke groeten,
Bram Provoost